در دنیای پیچیده و پویای لجستیک و حملونقل بینالمللی، شناخت نقشها و مسئولیتهای شرکتهای فعال از اهمیت ویژهای برخوردار است. دو مفهوم کلیدی که همواره در این صنعت مطرح میشوند، کریر (Carrier) و فورواردر (FreightForwarder) هستند. در این مطلب، به بررسی تفاوتها، شباهتها و نقشهای این دو بازیگر مهم در زنجیره تأمین میپردازیم تا شما بتوانید بهترین تصمیم را برای انتخاب شیوه حملونقل مناسب بگیرید.
شرکت فورواردر
حمل و نقل بینالمللی یکی از مهمترین بخشهای تجارت جهانی است که نیاز به برنامهریزی دقیق و هماهنگی بالا دارد. در این میان، شرکت فورواردر به عنوان یک واسطه حرفهای بین صاحبان کالا و شرکتهای حمل و نقل فعالیت میکند. این شرکتها با ارائه خدمات متنوع، فرآیند حمل و نقل را تسهیل کرده و به بهینهسازی زمان و هزینه کمک میکنند.
فورواردر (Freight Forwarder) یک شرکت متخصص در زمینه حمل و نقل کالا است که با برنامهریزی، هماهنگی و اجرای فرآیند ارسال محمولهها از مبدأ به مقصد، به تجار و تولیدکنندگان کمک میکند. شرکت فورواردر معمولاً خدماتی مانند رزرو فضای حمل، بستهبندی، انبارداری، انجام تشریفات گمرکی در مبدا و مقصد و مدیریت اسناد حمل را ارائه میدهد.
وظایف و خدمات شرکت فورواردر
شرکت فورواردر بسته به نیاز مشتری، خدمات متنوعی ارائه میدهد که شامل موارد زیر میشود:
- انتخاب بهترین مسیر و روش حمل: فورواردرها با توجه به نوع کالا، مسافت و هزینه، بهترین گزینه حمل (زمینی، دریایی، هوایی، ریلی یا ترکیبی) را پیشنهاد میدهند.
- انجام تشریفات گمرکی: فرآیندهای اداری و گمرکی میتوانند پیچیده باشند، اما فورواردرها با تجربه و دانش خود این امور را تسهیل میکنند.
- بیمه بار: برخی از فورواردرها میتوانند کالا را در برابر خسارات احتمالی بیمه کنند تا ریسکهای حمل و نقل به حداقل برسد.
- کنترل و رهگیری محموله: با استفاده از فناوریهای پیشرفته، وضعیت حمل و نقل را نظارت کرده و اطلاعات دقیق را در اختیار مشتریان قرار میدهند.
- انبارداری و توزیع: برخی از فورواردرها خدمات انبارداری ارائه داده و فرآیند توزیع داخلی کالا را نیز مدیریت میکنند.
مزایای استفاده از شرکت فورواردر
- استفاده از خدمات شرکت فورواردر مزایای زیادی برای تجار و صاحبان کالا دارد، از جمله:
- کاهش هزینهها: فورواردرها با داشتن روابط قوی با کریر حمل و نقل، عموما میتوانند نرخهای رقابتیتری دریافت کنند.
- کاهش پیچیدگیهای اداری: فرآیندهای گمرکی، بیمه و اسناد حمل توسط فورواردر مدیریت شده و مشکلات کمتری برای صاحبان کالا به وجود میآید.
- افزایش سرعت حمل و نقل: تجربه و تخصص فورواردرها باعث میشود تا حمل و نقل با سرعت و دقت بیشتری انجام شود.
- انعطافپذیری بیشتر: فورواردرها به واسطه روابط و انعطاف پذیری بالاتر سرویس ها میتوانند راهکارهای مختلفی را برای حمل کالا ارائه دهند که با نیازهای مشتری سازگار باشد.

کریر حمل و نقل
کریر حمل و نقل (Carrier) شرکت است که مسئولیت حمل مستقیم کالا را بر عهده دارد. این شرکتها بسته به نوع حملونقل به چند دسته تقسیم میشوند: کریر دریایی (خطوط کشتیرانی)، کریر هوایی (شرکتهای هواپیمایی)، کریر زمینی (کامیونداران و شرکتهای ریلی). برخلاف شرکت فورواردر که به عنوان واسطه عمل میکند، کریر مستقیماً کالا را جابهجا کرده و مسئولیت ایمنی و تحویل بار را دارد. فورواردرها معمولاً با چندین کریر همکاری کرده و بهترین گزینه را برای حمل محموله انتخاب میکنند.
وظایف کریر حمل ونقل
- جابهجایی فیزیکی بار از نقطهای به نقطه دیگر
- صدور بارنامه (Bill of Lading)
- تضمین سلامت کالا طی حمل و نقل
تفاوت فورواردر و کریر حمل و نقل
بسیاری از افراد فورواردر و کریر حمل و نقل را به اشتباه یکی میدانند، اما این دو نقشهای متفاوتی در زنجیره تأمین دارند:
ویژگی | فورواردر | کریر |
نقش | واسط و هماهنگ کننده حمل و نقل | مسئو مستقیم حمل کالا |
مالک وسیله حملونقل | ندارد (با کریر قرارداد میبندد) | دارد (مالک یا اپراتور وسایل نقلیه است) |
مسئولیت | مدیریت اسناد، گمرک، برنامه ریزی | حمل فیزیکی بار از مبدا به مقصد |
ارتباط | با چندین کریر کار میکند | مستقیما کالا را حمل میکند |
به بیانی ساده تر فورواردر مثل یک مدیر پروژه است که برنامهریزی میکند و با کریرها مذاکره میکند تا کالا به مقصد برسد و کریر راننده، خلبان یا اپراتور کشتی است که کالا را جابهجا میکند.
امروزه، حضور شرکتهای فورواردری در سراسر جهان نه تنها به بهینهسازی فرآیندهای حملونقل کمک میکند، بلکه با تسهیل تجارت بینالمللی، موتور محرک اقتصاد جهانی محسوب میشود. در حوزه حمل و نقل داشتن یک استراتژی لجستیکی هوشمند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شرکتهای حملونقلی که خدمات هوایی، دریایی، زمینی و چندوجهی ارائه میدهند، نه تنها وظیفه جابهجایی فیزیکی کالا را بر عهده دارند، بلکه با ارائه مشاوره تخصصی به کسبوکارها کمک میکنند تا بهترین تصمیمات را در مسیر حملونقل اتخاذ کنند. شرکت حمل و نقل بین المللی پل یکی از شرکتهای فعال در زمینه حملونقل بینالمللی است که خدمات فورواردری را در سه حوزه اصلی زمینی، دریایی و هوایی ارائه میدهد.
آیا یک شرکت میتواند همزمان کریر و فورواردر باشد؟
بله، برخی شرکتهای بزرگ لجستیکی خدمات کریر (حمل مستقیم کالا) و فورواردر (هماهنگی و مدیریت حملونقل) را همزمان ارائه میدهند، اما معمولاً این دو نقش از نظر قانونی و اجرایی از هم جدا هستند.
در صورت بروز خسارت به کالا، کریر مسئول است یا فورواردر؟
اگر خسارت حین حملونقل رخ دهد، مسئولیت معمولاً بر عهده کریر است، مگر اینکه فورواردر در انتخاب کریر قصور کرده باشد. جزئیات این موارد در قرارداد و بارنامه مشخص میشود.
چرا باید از فورواردر استفاده کنم وقتی میتوانم مستقیماً با کریر قرارداد ببندم؟
فورواردر به دلیل داشتن تخصص در امور گمرکی، برنامهریزی مسیرهای پیچیده، و مذاکره با چندین کریر، میتواند روند حملونقل را بهینهتر کند، مخصوصاً برای حملهای بینالمللی یا چندوجهی.